Aby zrozumieć, jak we właściwy sposób zapewnić codzienną higienę uszu, należy najpierw poznać ich budowę. Otóż ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego. Od ucha środkowego oddziela je błona bębenkowa. Przewód słuchowy zewnętrzny ma około 3 cm długości. Składa się z wewnętrznej części kostnej i zewnętrznej chrzęstnej. U osoby dorosłej przewód zazwyczaj jest mniej lub bardziej wygięty w kształt litery „S”. Dodatkowo w części środkowej przewód słuchowy zewnętrzny ulega przewężeniu. To właśnie te subtelne różnice w szerokości i sposobie przebiegu przewodu słuchowego zewnętrznego mają wpływ na sprawność oczyszczania ucha z woskowiny. Im jest on węższy, tym trudniej wypłynąć woskowinie. Kształt przebiegu również ma związek z zaleganiem woskowiny: im bardziej kręty przebieg (jako zmienność osobnicza), tym częstsze jej zaleganie.
Czyszczenie uszu dziecka
Częste czyszczenie zdrowego ucha z woskowiny dzięki mechanizmowi migracji nie jest konieczne. Gdy woskowina gromadzi się na małżowinie usznej, można ją delikatnie usunąć płatkiem kosmetycznym lub wacikiem. Nie powinniśmy jednak samodzielnie oczyszczać światła przewodu słuchowego zewnętrznego, gdyż możemy skaleczyć przewód bądź też miękka końcówka patyczka kosmetycznego może utknąć w przewodzie słuchowym. Może to skutkować nawracającym zapaleniem przewodu słuchowego zewnętrznego, a nawet przejść w zapalenie ucha środkowego z ewentualnymi powikłaniami w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowch. Pozostawiona końcówka może też działać drażniąco i powodować nadprodukcję woskowiny i jej nadmierne zaleganie. Dodatkowo patyczek kosmetyczny pozbawiony miękkiej części może uszkodzić błonę bębenkową i spowodować jej perforację.
Sprawdzonym sposobem zapobiegania zaleganiu woskowiny jest codzienne mycie uszu lub stosowanie specjalnych naturalnych produktów w postaci sprayów, dostępnych m.in. w aptekach. Mimo że wszyscy mniej więcej wiemy, jak higiena uszu powinna się odbywać, warto przypomnieć podstawowe zasady. Uszy powinniśmy myć codziennie, w spokojnych warunkach, bez pośpiechu, najlepiej w trakcie wieczornej toalety. Używajmy wody i ewentualnie szamponu/mydła dla dzieci. Nadmiar wody i środków czystości wypłynie sam, zatem na siłę nie osuszajmy uszu. Warto pamiętać, by nie czyścić uszu zbyt często, gdyż to również może przyczynić się do nadprodukcji woskowiny.
W przypadku czyszczenia uszu dzieci produktami dostępnymi w aptece zawsze należy stosować się do informacji zawartych w ulotce.
bilansów dokonywanych
przez lekarza pediatrę
warto poprosić o
otoskopową ocenę uszu,
jeśli mamy wątpliwości co
do ewentualnego zalegania
woskowiny.
Gdy uszy naszego dziecka nie oczyszczają się w pełni same, zalegająca woskowina zazwyczaj tworzy suchawe, zbite twory. Aby usprawnić jej usuwanie, możemy zastosować krople/spray, które powodują upłynnienie woskowiny. Musimy mieć jednak pewność, że nie było potencjalnego urazu błony bębenkowej. Przed zastosowaniem jakichkolwiek środków należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który dokona otoskopowej oceny przewodu słuchowego zewnętrznego i błony bębenkowej (czy nie ma ewentualnej perforacji, stanu zapalnego).
W przypadku zamknięcia światła przewodu słuchowego zewnętrznego i powstania czopu woskowinowego wypłukuje się go wodą (po uprzednim wykluczeniu perforacji błony bębenkowej) w gabinecie specjalisty laryngologa. Jeśli nie można go wypłukać, lekarz usuwa czop za pomocą tępego haczyka.
Powiązane artykuły:
Czy zimą i latem należy inaczej dbać o uszy? >>
Co stosować, a czego unikać w higienie uszu? >>
Higiena ucha i jej wpływ na najczęstsze dolegliwości laryngologiczne >>
Piśmiennictwo:
- Anatomia kliniczna głowy i szyi, red. R. Aleksandrowicz, B. Ciszek, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007.
- A. Bochenek, M. Reicher, Anatomia człowieka, t. V, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007.
- Ear wax management, Abdomen 2015;44(10):731–734.
- S. Peter, M.D. Roland, L. Timothy, M.D. Smith, R. Seth, M.D. Schwartz, Cerumen practice guideline: Cerumen impaction, Otolaryngology-Head and Neck Surgery 2008;139:S1–S21.
- M. Zalesska-Kręcicka, T. Kręcicki, Zarys otolaryngologii, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1998.
Czy wiesz że... Ucho rejestruje fale dźwiękowe o częstotliwości od 20 herców do 20 tysięcy herców.
Czy wiesz że... Twój słuch zależny jest od mikroskopijnych włosków znajdujących się głęboko w uchu. Zmniejszanie się ich liczby wiąże się z pogorszeniem słuchu
Czy wiesz że... Infekcje ucha występują częściej u dzieci z uwagi na rozwój ich systemów immunologicznych oraz różnice w budowie trąbek Eustachiusza względem osób dorosłych
Czy wiesz że... Narząd słuchowy człowieka określany jest jako drugi pod względem złożoności po oku.
Czy wiesz że... Strzemiączko to najmniejsza kość w naszym ciele. Znajduje się w uchu środkowym i jest wielkości połowy ziarnka ryżu (ok. 0,28 cm długości).
Czy wiesz że... Witamina D wpływa na rozwój układu kostnego dlatego ma także wpływ na rozwój słuchu, gdyż decyduje o prawidłowym stanie kosteczek ucha wewnętrznego.
Czy wiesz że... Do aparatu słuchowego człowieka bez przerwy dociera ogromna liczba dźwięków: w ciągu 1 sekundy organizm przyjmuje prawie 120 megabajtów informacji.
Czy wiesz że... Oprócz zdolności rozpoznawania wysokości, natężenia, barwy i czasu trwania dźwięku narząd słuchu człowieka posiada zdolności określania kierunku, z którego pochodzi dźwięk.
Czy wiesz że... Nasze ucho jest zdolne do odróżnienia około 1500 oddzielnych tonów.
Czy wiesz że... Ośrodki słuchowe przetwarzające mowę znajdują się w lewej części kory słuchowej mózgu. Z kolei podczas słuchania muzyki aktywna jest prawa strona kory słuchowej.
Czy wiesz że... Dźwięki, które słyszymy mogą być dla nas przyjemne lub przykre. Różne osoby różnie reagują na ten sam dźwięk. Zależy to od budowy naszych małżowin usznych oraz wieku.
Czy wiesz że... W krajach o najwyższych i średnich dochodach co druga osoba słucha zbyt głośnej muzyki przez słuchawki. Skutkiem tego jest coraz częściej występująca utrata słuchu wśród ludzi młodych.
Czy wiesz że... Narażenie nawet przez krótkie okresy czasu na poziomy ciśnień akustycznych przekraczające 140 dB, pociąga za sobą ryzyko morfologicznego uszkodzenia ucha, zazwyczaj w postaci pęknięcia błony bębenkowej.
Czy wiesz że... O słuchu absolutnym mówimy, gdy człowiek potrafi szybko i bezbłędnie kojarzyć wysokość dźwięku z jego muzyczną nazwą, bez posługiwania się dźwiękiem wzorcowym.
Czy wiesz że... Bogate doświadczenia muzyczne z młodości sprzyjają rozwojowi słuchu absolutnego. W badaniach ankietowych okazało się, że w grupie ponad tysiąca muzyków niemal wszyscy, którzy rozpoczęli naukę muzyki przed szóstym rokiem życia, mieli słuch absolutny, lecz nie posiadał go prawie nikt z tych, którzy rozpoczęli ją po jedenastym roku życia.
Czy wiesz że... W krajach Dalekiego Wschodu słuch absolutny występuje znacznie częściej niż w obszarze kultury europejskiej (ma go ponad połowa studentów chińskich uczelni muzycznych w porównaniu z ok. 10 procentami studentów amerykańskich).
Czy wiesz że... Pierwszym aparatem słuchowym, używanym jako wzmocnienie dźwięków była tuba lub tzw „wąż słuchowy” . Tuby najczęściej wykonane były z drewna, stali lub kości (poroża) jeleni
Czy wiesz że... Nazbyt silne dźwięki mogą być groźne dla słuchu płodu. Istnieją dowody na to, że wśród dzieci narażonych w łonie matki na wysoki poziom hałasu współczynnik trwałej utraty słuchu jest wyższy od normalnego.
Czy wiesz że... Już dwudziestotrzytygodniowe płody reagują na bodźce dźwiękowe. Ograniczony jest jednak zakres częstotliwości, na które reaguje dziecko; tylko tony od średnich do niskich wywołują jakieś reakcje.
Czy wiesz że... W starożytnych Chinach hałas traktowano jako surową karę dla przestępców. Zarządzenie ministra policji Ming Ti z 211 r.p.n.e. głosiło, iż obraza najwyższego będzie karana nieprzerwanym słuchaniem piszczałek, bicia bębnów i krzyków do czasu, aż skazany padnie martwy, „bowiem jest to najbardziej męcząca śmierć, jaką ponieść może człowiek”.
Czy wiesz że... Posiadacze pełnego autentycznego słuchu absolutnego rozpoznają nazwy dźwięków w sposób spontaniczny i z łatwością, ponieważ wszystkie dźwięki są dla nich jakościowo zróżnicowane, podobnie jak kolory w widzeniu barwnym.
Czy wiesz że... Aż 1,1 mld nastolatków oraz ludzi młodych ryzykuje utratę słuchu zarówno z powodu zbyt częstego słuchania głośnej muzyki, jak i narażenia na tzw. smog akustyczny, czyli na otaczające nas wszędzie dźwięki, będące ogromnym obciążeniem dla słuchu i całego organizmu.
Czy wiesz że... Prawie co druga osoba w wieku 12-35 lat może uszkodzić słuch, gdyż zbyt często używa słuchawek połączonych z przenośnymi urządzeniami. Do uszkodzenia słuchu może dojść już po 4 minutach słuchania głośnej muzyki przez odtwarzacz muzyki, gdy nastawiony jest on na maksymalną głośność generując dźwięki o natężeniu ok. 105 dB.
Czy wiesz że... Hałas w środowisku pracy jest jednym z najczęściej występujących czynników szkodliwych i uciążliwych. Zgodnie z danymi Instytutu Medycyny Pracy corocznie odnotowywanych jest ponad 140 nowych przypadków zawodowego uszkodzenia słuchu.
Czy wiesz że... Nie wszystkie stworzenia słyszą za pomocą uszu. Macki, rożki i czułki znajdujące się w okolicach aparatów gębowych owadów, skorupiaków i ślimaków najczęściej spełniają funkcję narządów słuchu.
Czy wiesz że... Rekordzista w kategorii „najlepszy słuch” należy do rzędu motyli. To barciak większy wyczuwający ultradźwięki o częstotliwości 300 kHz. Dzięki odbieraniu wysokich dźwięków motyle komunikują się między sobą, pozostając niesłyszalnymi dla nietoperzy.
Czy wiesz że... Czułość słuchu nie idzie w parze z wielkością uszu – największe uszy w stosunku do reszty ciała ma fenek, zwany też lisem pustynnym, ale służą mu głównie do chłodzenia organizmu.
Czy wiesz że... Węże nie mają uszu, ale nie znaczy to, że są całkiem głuche. Szczątkowy aparat słuchowy znajduje się w ich kości szczękowej. Umożliwia im on słyszenie dźwięków o niskiej częstotliwości. Węże nie mogą jednak korzystać z dźwięku do komunikowania się ze sobą.
Polecany produkt
FONIX HIGIENA USZU
Dla niemowląt powyżej
3 miesiąca życia,
dzieci i dorosłych.