Odbiór zmysłowy zmieniał się z czasem. W zamierzchłych czasach człowiek (Homo sapiens ) używał przede wszystkim zmysłu słuchu chociażby w celu usłyszenia nadbiegającego zagrożenia. Podczas polowań nasłuchiwał odgłosów zwierząt i po tym rozpoznawał, z jakim gatunkiem ma do czynienia i za pomocą jakiego narzędzia go złapać. Przykłady można by mnożyć, ale moim celem jest wskazanie Państwu, że słuch jako narząd zmysłu w trakcie ewolucji uległ atawizmowi!
W dzisiejszych czasach większość ludzi mówi: „nie czytaj mi, jestem wzrokowcem, sam muszę to przeczytać”. Żyjemy w kulturze obrazu, nie zaś jak przed wiekami w świecie dźwięków. Coraz więcej osób ma ubytki słuchu, co kompensuje słuchaniem nadmiernie głośnej muzyki – stąd tak charakterystyczne dźwięki dobywające się ze słuchawek osób podróżujących metrem czy autobusem. A może odwrotnie? Może to głośna muzyka przyczynia się do ubytku słuchu?
Pogorszenie i utrata słuchu - możliwe przyczyny
Z pewnością jesteśmy populacją w znacznie większym stopniu narażoną na ubytki w narządzie słuchu. Powodów jest wiele. W dużym stopniu przyczynia się do tego przewlekłe narażenie na hałas. Oddziaływanie hałasu na kondycję człowieka, na jego zdrowie można rozpatrywać w trzech aspektach: 1) bezpośrednie – na ucho środkowe i wewnętrzne, 2) pośrednie – na układ nerwowy i psychikę oraz 3) na narządy wewnętrzne. Szkodliwe działanie hałasu na organizm człowieka objawia się zmęczeniem, gorszą wydajnością w nauce, trudnościami w skupieniu uwagi, zaburzeniami orientacji, drażliwością, podwyższonym ciśnieniem krwi, bólem i zawrotami głowy, czasowymi lub trwałymi uszkodzeniami słuchu, występowaniem szumów usznych. U małych dzieci hałas budzi duży niepokój, niepewność, zagubienie, wywołuje płacz.
Co może uszkodzić słuch
Do przyczyn uszkodzenia narządu słuchu należy częste słuchanie muzyki przez słuchawki dokanałowe. Powodują one niedosłuch odbiorczy, który spowodowany jest uszkodzeniem struktur ucha wewnętrznego lub obwodowego neuronu słuchowego. Powstaje w wyniku nadmiernego mechanicznego obciążenia ślimaka. Podobnie jak niedosłuch związany z wiekiem charakteryzuje się upośledzeniem słuchu w zakresie wysokich i średnich częstotliwości, co sprawia problemy w odbiorze mowy. Coraz częściej słuch tracą ludzie młodzi. Wskutek głośnego słuchania muzyki, zwłaszcza przez słuchawki douszne, obniża się wrażliwość na dźwięk i stopniowo przytępia się słuch. W czasie rozmowy używamy dźwięków o natężeniu 30–40 dB, zgiełk i odgłosy pojazdów na ulicy osiągają poziom 60 dB lub więcej. W słuchawkach nowoczesnych urządzeń odtwarzających muzykę nasilenie dźwięku często przekracza 90–100 dB.
Powiązane artykuły:
Jaki poziom hałasu jest szkodliwy? >>
Niedosłuch u dziecka – jak go rozpoznać? >>
Jak sprawdzić, czy niemowlę dobrze słyszy? >>
Czy wiesz że... Ucho rejestruje fale dźwiękowe o częstotliwości od 20 herców do 20 tysięcy herców.
Czy wiesz że... Twój słuch zależny jest od mikroskopijnych włosków znajdujących się głęboko w uchu. Zmniejszanie się ich liczby wiąże się z pogorszeniem słuchu
Czy wiesz że... Infekcje ucha występują częściej u dzieci z uwagi na rozwój ich systemów immunologicznych oraz różnice w budowie trąbek Eustachiusza względem osób dorosłych
Czy wiesz że... Narząd słuchowy człowieka określany jest jako drugi pod względem złożoności po oku.
Czy wiesz że... Strzemiączko to najmniejsza kość w naszym ciele. Znajduje się w uchu środkowym i jest wielkości połowy ziarnka ryżu (ok. 0,28 cm długości).
Czy wiesz że... Witamina D wpływa na rozwój układu kostnego dlatego ma także wpływ na rozwój słuchu, gdyż decyduje o prawidłowym stanie kosteczek ucha wewnętrznego.
Czy wiesz że... Do aparatu słuchowego człowieka bez przerwy dociera ogromna liczba dźwięków: w ciągu 1 sekundy organizm przyjmuje prawie 120 megabajtów informacji.
Czy wiesz że... Oprócz zdolności rozpoznawania wysokości, natężenia, barwy i czasu trwania dźwięku narząd słuchu człowieka posiada zdolności określania kierunku, z którego pochodzi dźwięk.
Czy wiesz że... Nasze ucho jest zdolne do odróżnienia około 1500 oddzielnych tonów.
Czy wiesz że... Ośrodki słuchowe przetwarzające mowę znajdują się w lewej części kory słuchowej mózgu. Z kolei podczas słuchania muzyki aktywna jest prawa strona kory słuchowej.
Czy wiesz że... Dźwięki, które słyszymy mogą być dla nas przyjemne lub przykre. Różne osoby różnie reagują na ten sam dźwięk. Zależy to od budowy naszych małżowin usznych oraz wieku.
Czy wiesz że... W krajach o najwyższych i średnich dochodach co druga osoba słucha zbyt głośnej muzyki przez słuchawki. Skutkiem tego jest coraz częściej występująca utrata słuchu wśród ludzi młodych.
Czy wiesz że... Narażenie nawet przez krótkie okresy czasu na poziomy ciśnień akustycznych przekraczające 140 dB, pociąga za sobą ryzyko morfologicznego uszkodzenia ucha, zazwyczaj w postaci pęknięcia błony bębenkowej.
Czy wiesz że... O słuchu absolutnym mówimy, gdy człowiek potrafi szybko i bezbłędnie kojarzyć wysokość dźwięku z jego muzyczną nazwą, bez posługiwania się dźwiękiem wzorcowym.
Czy wiesz że... Bogate doświadczenia muzyczne z młodości sprzyjają rozwojowi słuchu absolutnego. W badaniach ankietowych okazało się, że w grupie ponad tysiąca muzyków niemal wszyscy, którzy rozpoczęli naukę muzyki przed szóstym rokiem życia, mieli słuch absolutny, lecz nie posiadał go prawie nikt z tych, którzy rozpoczęli ją po jedenastym roku życia.
Czy wiesz że... W krajach Dalekiego Wschodu słuch absolutny występuje znacznie częściej niż w obszarze kultury europejskiej (ma go ponad połowa studentów chińskich uczelni muzycznych w porównaniu z ok. 10 procentami studentów amerykańskich).
Czy wiesz że... Pierwszym aparatem słuchowym, używanym jako wzmocnienie dźwięków była tuba lub tzw „wąż słuchowy” . Tuby najczęściej wykonane były z drewna, stali lub kości (poroża) jeleni
Czy wiesz że... Nazbyt silne dźwięki mogą być groźne dla słuchu płodu. Istnieją dowody na to, że wśród dzieci narażonych w łonie matki na wysoki poziom hałasu współczynnik trwałej utraty słuchu jest wyższy od normalnego.
Czy wiesz że... Już dwudziestotrzytygodniowe płody reagują na bodźce dźwiękowe. Ograniczony jest jednak zakres częstotliwości, na które reaguje dziecko; tylko tony od średnich do niskich wywołują jakieś reakcje.
Czy wiesz że... W starożytnych Chinach hałas traktowano jako surową karę dla przestępców. Zarządzenie ministra policji Ming Ti z 211 r.p.n.e. głosiło, iż obraza najwyższego będzie karana nieprzerwanym słuchaniem piszczałek, bicia bębnów i krzyków do czasu, aż skazany padnie martwy, „bowiem jest to najbardziej męcząca śmierć, jaką ponieść może człowiek”.
Czy wiesz że... Posiadacze pełnego autentycznego słuchu absolutnego rozpoznają nazwy dźwięków w sposób spontaniczny i z łatwością, ponieważ wszystkie dźwięki są dla nich jakościowo zróżnicowane, podobnie jak kolory w widzeniu barwnym.
Czy wiesz że... Aż 1,1 mld nastolatków oraz ludzi młodych ryzykuje utratę słuchu zarówno z powodu zbyt częstego słuchania głośnej muzyki, jak i narażenia na tzw. smog akustyczny, czyli na otaczające nas wszędzie dźwięki, będące ogromnym obciążeniem dla słuchu i całego organizmu.
Czy wiesz że... Prawie co druga osoba w wieku 12-35 lat może uszkodzić słuch, gdyż zbyt często używa słuchawek połączonych z przenośnymi urządzeniami. Do uszkodzenia słuchu może dojść już po 4 minutach słuchania głośnej muzyki przez odtwarzacz muzyki, gdy nastawiony jest on na maksymalną głośność generując dźwięki o natężeniu ok. 105 dB.
Czy wiesz że... Hałas w środowisku pracy jest jednym z najczęściej występujących czynników szkodliwych i uciążliwych. Zgodnie z danymi Instytutu Medycyny Pracy corocznie odnotowywanych jest ponad 140 nowych przypadków zawodowego uszkodzenia słuchu.
Czy wiesz że... Nie wszystkie stworzenia słyszą za pomocą uszu. Macki, rożki i czułki znajdujące się w okolicach aparatów gębowych owadów, skorupiaków i ślimaków najczęściej spełniają funkcję narządów słuchu.
Czy wiesz że... Rekordzista w kategorii „najlepszy słuch” należy do rzędu motyli. To barciak większy wyczuwający ultradźwięki o częstotliwości 300 kHz. Dzięki odbieraniu wysokich dźwięków motyle komunikują się między sobą, pozostając niesłyszalnymi dla nietoperzy.
Czy wiesz że... Czułość słuchu nie idzie w parze z wielkością uszu – największe uszy w stosunku do reszty ciała ma fenek, zwany też lisem pustynnym, ale służą mu głównie do chłodzenia organizmu.
Czy wiesz że... Węże nie mają uszu, ale nie znaczy to, że są całkiem głuche. Szczątkowy aparat słuchowy znajduje się w ich kości szczękowej. Umożliwia im on słyszenie dźwięków o niskiej częstotliwości. Węże nie mogą jednak korzystać z dźwięku do komunikowania się ze sobą.
Polecany produkt
FONIX HIGIENA USZU
Dla niemowląt powyżej
3 miesiąca życia,
dzieci i dorosłych.